Właściwości oliwy z oliwek extravergine

Jakie korzyści oliwa z oliwek przynosi dla Twojego zdrowia?

Właściwości oliwy z oliwek na zdrowie człowieka znane są od starożytności, ale tak naprawdę ostatnie lata przyniosły nam potwierdzenie tej tezy poprzez liczne badania, analizy i obserwacje. Na podstawie zebranej wiedzy, chciałbym przedstawić prozdrowotne działanie oliwy z oliwek, pamiętając o tym, że zdrowa oliwa to taka, która została odpowiednio wytłoczona (na zimno), charakteryzuje się niską kwasowością i wysoką zawartością polifenoli. Mówiąc krótko, tylko oliwa extravergine jest zdrowa, jej właściwości nie ma oliwa rafinowana, popularna sansa. To nie wszystko. Aby dłużej cieszyć się właściwościami oliwy, ważne jest odpowiednie przechowywanie. Napisałem o tym już w innym wpisie. 

Oliwa z oliwek extravergine to po prostu wyciśnięty sok z owoców oliwek, bez użycia ciepła i chemikaliów na jakimkolwiek etapie w procesie tłoczenia. Czysta natura. Oprócz oliwy istnieją również inne oleje tłoczone na zimno, jak na przykład kokosowy, rzepakowy czy słonecznikowy, jednakże pod względem właściwości zdrowotnych i odżywczych, nie dorównują oliwie extravergine. Absolutnie powinniśmy unikać jakiegokolwiek oleju rafinowanego, w którym ekstrakcja przebiega przy użyciu wysokiej temperatury oraz rozpuszczalników takich jak heksan, który jest neurotoksyną. Taki proces niszczy wszystkie naturalne składniki odżywcze, jednocześnie wytwarzając wolne rodniki, które mogą się przyczyniać do wielu chorób i mieć niekorzystny wpływ na organizm człowieka. 

Oliwa z oliwek extravergine w porównaniu do innych olejów

W porównaniu do innych olejów, ta oliwa charakteryzuje się wysoką zawartością polifenoli (antyutleniaczy), których pozytywny wpływ na zdrowie człowieka został już dawno udowodniony. Badanie wskazujące na niebezpieczeństwa związane z olejami roślinnymi, wydane latem 2019 roku i przeprowadzone na uniwersytecie w Massachusetts dowodzi, że spożywanie rafinowanych wielonienasyconych olejów może zaostrzać objawy choroby u osób z problemami układu pokarmowego. Z kolei zastąpienie przetworzonych wielonasyconych kwasów tłuszczowych (oleje rafinowane) oliwą extravergine (jednonienasycone kwasy tłuszczowe) wspomaga poprawę stanu zdrowia u tych osób. 

Wysoka zawartość związków polifenolowych daje niezliczone korzyści dla zdrowia ludzkiego, wspomaga działanie przeciwutleniające, przeciwdrobnoustrojowe, hipoglikemiczne, rozszerzają naczynia krwionośne i działają przeciwnadciśnieniowo.

Działanie przeciwbólowe

Oliwa extravergine w swoim składzie zawiera cząsteczki molekularne, które w swojej strukturze podobne są do ibuprofenu, przez co mogą mieć działanie przeciwbólowe! Pikantny smak świeżo tłoczonej oliwy z oliwek extravergine, który drapie wręcz w gardło uznaje się za szczególnie porządany wśród osób, które stawiają przede wszystkim na walory zdrowotne oliwy z oliwek. Ten pikantny i gorzki smak jest oznaką wysokiej zawartości enzymów w oliwie, które według Gary`ego Beauchamp i Paula Breslin z Monell Chemical Senses Center w Filadelfii mają takie same właściwości jak wspomniany ibuprofen, szeroko stosowany w medycynie lek przeciwbólowy.

Naukowcy z Filadelfii nie wykluczają także, że dzięki wysokiej zawartości antyutleniaczy (polifenoli) oliwa z oliwek spożywana regularnie w dłuższej perspektywie może znacząco obniżyć możliwość zapadnięcia na chorobę nowotworową. Co ciekawe, do badań nad związkiem oliwy z oliwek i ibuprofenu naukowców zainspirował pobyt na Sycylii. Podczas jednej z kolacji Beauchamp skojarzył mocny i gorzki smak oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia ze równie gorzkim i podobnym smakiem ibuprofenu. Naukowcy poszli tropem, że znaczne podobieństwo właściwości sensorycznych, może mieć przełożnie na podobieństwo właściwości chemicznych. Na razie badania są w fazie analiz laboratoryjnych. 

Oliwa zmniejsza stany zapalne i łagodzi objawy reumatoidalnego zapalenia stawów

Wykazano, że oleocanthal zawarty w oliwie hamuje aktywność enzymów wywołujących stan zapalny, a nawet wskazuje się na to, że EVO może zmniejszyć ból związany z reumatoidalnym zapaleniem stawów.

Zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych

Wykazano, że polifenole, czyli antyutleniacze  oraz wspomniany wyżej oleokantal, mają właściwości likwidujące komórki rakowe, nie naruszając przy tym komórek zdrowych. Ustalenia naukowców z Harvardu potwierdziły, że włączenie oliwy extravergine do stałej diety, redukuje ryzyko zapadnięcia na chorobę nowotworową o 10%. Wystarczy kilka łyżek oliwy dziennie, by znacząco zredukować ryzyko. Warto wprowadzić na stałe oliwę do swojej diety. O tym, jak wykorzystać oliwę w kuchni, opisałem tutaj.

Opóźnia procesy starzenia się organizmu

Autofagia to naturalny proces samoczynnego oczyszczania się organizmu z martwych komórek i tworzeniu w ich miejsce nowych. Główną rolę grają w tym procesie polifenole, w które oliwa jest szczególnie bogata. naukowcy piszący dla International Journal of Molecular Science dowodzą, że polifenole zawarte w oliwie extravergine można uznać za znacznie przyczyniające się do hamowania procesu starzenia oraz zapobiegania chorobom związanym z wiekiem.

Poprawia funkcjonowanie układu krążenia

Polifenole zawarte w oliwie extravergine obniżają poziom złego cholesterolu, jednocześnie chronią żyły i tętnice przed zatorami i miażdżycą. Im niższy poziom cholesterolu, tym mniejsze ryzyko wystąpienia chorób serca, a jednym z najlepszych źródeł jednonienasyconych kwasów tłuszczowych jest dobra oliwa extravergine. Warto pomyśleć nad stałym włączeniem oliwy do swojej codziennej diety.

Nie bez powodu uznaje się, że jedną z najzdrowszych diet jest śródziemnomorska, a ludzi żyjących w rejonie basenu Morza Śródziemnego uważa się za jednych z najzdrowszych na Świecie. W 2000 roku opublikowano wyniki badania przeprowadzonego na Uniwersytecie w Neapolu, które wykazało, że regularne spożywanie oliwy extravergine przez osoby chore na nadciśnienie tętnicze ograniczyło potrzebę zażywania leków na to schorzenie. 

Oliwa extravergine pomaga w walce z otyłością 

I znowu ogromną rolę grają tutaj polifenole, których spożywanie pomaga zmniejszyć akumulację tkanki tłuszczowej poprzez lepszą regulację procesu funkcjonowania komórek oraz pomaga zmniejszyć ich stan zapalny związany bezpośrednio z otyłością.  Otyłość ma silną korelację z  chorobami układu krążenia oraz cukrzycą typu drugiego. Oliwa extravergine, a konkretnie polifenole poprawiają metabolizm tłuszczów oraz pomagają zrównoważyć poziom cukru we krwi. Oliwa może pomagać również w poprawie zdrowia wątroby, chroniąc ją przed chorobą stłuszczeniową i łagodząc zapalenia.

Wykazuje właściwości antybakteryjne

W przeprowadzonych testach dowiedziono, że oliwa extravergine była w stanie wyeliminować szczepy bakterii helicobacter pylori, powiązane z występowaniem wrzodów oraz rakiem żołądka, które wykazywały pewną odporność na antybiotyki.

Co siedzi w oliwie? Po pierwsze kwas oleinowy

Oliwa z oliwek extravergine to jedyny olej składający się w większości z jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, które w 80% składa się z kwasu oleinowego. Tak naprawdę, to nie ma lepszego źródła tego kwasu niż oliwa extravergine. Kwas olieinowy jest kluczowy dla działania naszego organizmu, jego występowanie obejmuje wiele narządów, jest głównym kwasem tłuszczowym występującym w ludzkim mózgu. Nad kwasem oleinowym przeprowadzono wiele badań, dowiedziono, że zapewnia on niezbędne pożywienie każdej komórce ciała , co czyni go kluczowym dla poprawy zdrowia komórek i zapobiega przedwczesnej ich śmierci. Kwas oleinowy obniża poziom złego cholesterolu, pomaga zmniejszyć stan zapalny komórek, jest istotny w profilaktyce nowotworowej. 

Przeciwutleniacze

Utlenianie to naturalny proces, który jest wszechobecny w naturze. Prosty przykład na utlenianie? Proszę bardzo. Rozetnij jabłko na pół, a po kilku minutach zobaczysz, jak jasny miąższ robi się brązowy. To jest właśnie utlenianie. W metalach utlenianie objawia się pod postacią rdzy. W organizmie ludzkim wolne rodniki łącząc się ze zdrowymi komórkami ciała powodują powstanie związków zwanymi reaktywnymi formami tlenu. Te związki mogą powodować uszkodzenie materiału budulcowego ludzkiego organizmu, takie jak białka, kwasy tłuszczowe, a nawet strukturę DNA. Istnieje naukowy pogląd, że organizm obciążony zbyt dużą ilością wolnych rodników znajduje się pod wpływem stresu oksydacyjnego, który z kolei może prowadzić do różnych chorób oraz przyspieszać proces starzenia się. 

Wpływ na tworzenie wolnych rodników nie ogranicza się tylko do procesów metabolicznych. Czynniki zewnętrzne, takiej jak promieniowanie UV, zanieczyszczenie powietrza, ogólnie czynniki środowiskowe mogą również przyczyniać się do tworzenia wolnych rodników. Na szczęście mamy antyutleniacze, czyli polifenole, które hamują procesy powodowane przez wolne rodniki. Przeciwutleniacze poprawiają również nasze zdrowie fizyczne. Głównym źródłem polifenoli jest nasza dieta. Polifenole są w naszym organizmie rozpuszczane przez witaminę E. Pamiętajmy więc, by wzbogacić naszą dietę o produkty, które dostarczą nam obu tych mikroelementów.

Oliwa z oliwek extravergine to bogate źródło witamin

Witamina E

A konkretnie alfa tokoferol jest głównym rodzajem witaminy E występującym w oliwie extravergine. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E u człowieka wynosi 12mg. Już jedną łyżką oliwy możemy sobie załatwić 15% dziennego bilansu. Witamina E ma właściwości przeciwzapalne, może zmniejszyć częstość występowania chorób serca. Uważa się, że witamina E pomaga zapobiegać postępowi choroby Alzheimera.

Witamina K

Kolejną główną witaminą zawartą w oliwie extravergine, jest witamina K, której jedna łyżka oliwy dostarcza 10% dziennego zapotrzebowania na nią. Ta witamina jest ważnym składnikiem wspomagającym krzepnięcie krwi oraz w hamowaniu rozwoju osteoporozy. Witamina ta grupuje się głównie w mózgu, sercu, wątrobie, trzustce i kościach.

Polifenole

Wielokrotnie zostały już wspomniane w tekście, ale trzeba powiedzieć jedno. Oliwa extravergine jest bogata w polifenole, ale nie każda oliwa jest tak samo w nią bogata. Stężenie polifenoli w oliwie zależy od takich czynników jak stopień dojrzałości oliwek w momencie zbioru (ich zawartość spada wraz z dojrzewaniem oliwek), czynniki środowiskowe (wysokość nad poziomem morza, uprawa), tłoczenie (na zimno)oraz przechowywanie.

Rodzaje polifenoli zawartych w oliwie to oleuropeina, która odpowiada za jej goryczkowaty smak, eliminuje uszkodzone komórki lub regeneruje je, oleaceina, która hamuje rozwój komórek rakowych oraz oleocanthal, który można poznać po uczuciu cierpkości w gardle i okazał się niesteroidowym środkiem przeciwzapalnym, podobnym do ibuprofenu.

Wysoki procent jednonienasyconych kwasów tłuszczowych w połączeniu z wysoką zawartością polifenoli sprawia, że oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia jest dość odporna na utlenianie. Jeżeli szukasz oliwy o wysokiej zawartości polifenoli, sprawdź koniecznie naszą oliwę extravergine Olio del Cardinale

Przeczytaj również:

Czy oliwa z oliwek musi być gorzka?

Oliwę extravergine przechowuj własciwie